نقد و بررسی فیلم موقعیت مهدی | نگاهی شاعرانه به جنگ

رویداد۲۴ | مازیار وکیلی: موقعیت مهدی یکی از فیلمهای مهم و خوش ساخت سینمای جنگ ایران در سالهای اخیر است. فیلمی بحث انگیز که توانست در هنگام نمایش در جشنواره فیلم فجر و اکران عمومی بحثهای زیادی به راه بیاندازد.
شناسنامه فیلم موقعیت مهدی
- نام فیلم: موقعیت مهدی
- سال تولید: ۱۴۰۰
- کشور: ایران
- کارگردان: هادی حجازیفر
- نویسندگان: هادی حجازیفر و ابراهیم امینی
- تهیهکننده: حبیبالله والینژاد
- بازیگران: هادی حجازیفر، ژیلا شاهی، وحید حجازیفر، معصومه ربانینیا، وحید آقاپور، روحالله زمانی
- موضوع: بر اساس بخشهایی از زندگی مهدی باکری
فیلم موقعیت مهدی برای اولین بار در چهلمین دوره جشنواره فیلم فجر به نمایش درآمد و تبدیل به یکی از مهمترین فیلمهای آن دوره جشنواره فیلم فجر شد. فیلم را هادی حجازی فر که تا قبل از ساخت این فیلم به عنوان بازیگر شناخته میشد کارگردانی کرده است.
حجازی فر فیلمنامه فیلم را با همکاری ابراهیم امینی به نگارش درآورده و هادی حجازیفر، ژیلا شاهی، وحید حجازیفر، معصومه ربانینیا، وحید آقاپور و روحالله زمانی در این فیلم بازی کردهاند. موقعیت مهدی در چهلمین دوره جشنواره فیلم فجر در ۱۳ رشته نامزد شد و توانست سه سیمرغ بلورین بهترین فیلم، بهترین موسیقی متن و بهترین صدابرداری را کسب کند.
بیشتر بخوانید: نقد و بررسی فیلم شنای پروانه | خیابانهای جنوب شهر در قاب تصویر
فیلم هزینهای بالغ بر ۳۰ میلیارد تومان داشت و در اکران عمومی توانست بیش از ۱۴ میلیارد فروش را تجربه کند. موقعیت مهدی فیلمی بود بسیاری از چهرههای سیاسی از جمله رهبری از آن تمجید کردند و مسعود فراستی آن را یکی از سه فیلم برتر دفاع مقدس دانست.
هادی حجازی فر خالق اصلی موقعیت مهدی
تماشاگران سینمای ایران هادی حجازی فر را با فیلم ایستاده در غبار شناختند. حجازی فر در این فیلم نقش احمد متوسلیان را بازی میکرد. فیلم محمدحسین مهدویان فیلم خاصی بود. بازیگران در آن دیالوگ نداشتند و اطلاعات فیلم از طریق صدای راویان اثر روایت میشد. بازی هادی حجازی فر به قدری متناسب با فضای فیلم بود که او را خیلی زود تبدیل به یکی از بازیگران مشهور سینمای ایران کرد. حجازی فر با بازی در نقش کما فیلم ماجرای نیمروز پرسونای بازیگری خود را به اوج رساند. حجازی فر در این فیلم نقش یک بسیجی پرشور، بی اعصاب و شجاع را بازی میکرد که تمام فکر و ذکرش فتح قلهها و کشتن منافقین است. حجازی فر در این نقشش جا اُفتاد و کاراکتر کمال تبدیل به پرسونای تثبیت شده او در سینمای ایران شد. تا مدتها حجازی فر را با این نقش به خاطر میآوردند و او خودش را در این نقش تکرار میکرد. تا این که با بازی در فیلمها و سریالهایی مانند صبحانه با زرافهها و پوست شیر توانست از قالب شخصیت کمال جدا شود و هویت مستقلی به عنوان بازیگر پیدا کند.

حجازی فر با ساخت موقعیت مهدی کارگردانی را هم تجربه کرد و نشان داد توانایی کارگردانیاش دست کمی از توانایی بازیگریاش ندارد. حجازی فر تا پیش از موقعیت مهدی تنها یک سریال طنز مهجور بنام کرکره کارگردانی کرده بود، اما موقعیت مهدی آن قدر فیلم موفق و پر سر و صدایی بود که جایگاه حجازی فر را به عنوان یکی از استعدادهای تازه سینمای ایران تثبیت کند. استعدادی که البته خیلی دیر کشف شد، اما توانست خیلی زود جایگاه خود را پیدا کند. حجازی فر بعد از موقعیت مهدی سریال داریوش را کارگردانی کرد که مخالفان و موافقان بسیاری داشت و راه را برای ساخت آثار بعدی این بازیگر و کارگردان سینمای ایران هموار کرد.
نقد و بررسی فیلم موقعیت مهدی
موقعیت مهدی یکی از فیلمهای مهم سینمای جنگ ایران است. فیلمی که در دوران رکود سینمای جنگ ایران ساخته شد و توانست در میان خیل عظیمی از فیلمهای جنگی شکست خورده سینمای ایران جایگاه ممتازی پیدا کند. نکته مهم درباره موقعیت مهدی این بود که در آن فیلمساز عامدانه از یک روایت حماسی برای نمایش سلحشوریهای قهرمان پرهیز کرده بود و به جای بر روی لحظات روزمره زندگی شهید باکری تاکید کرده بود. این رویکرد کارگردان در فیلم جواب داده و توانسته از مهدی باکری انسانی زمینی بسازد که برای تماشاگر ملموس باشد. لحظاتی که در آن میتوان روح زندگی را ملاحظه کرد. سکانس خواستگاری مهدی باکری از همسرش یکی از بهترین لحظات فیلم است. سکانسی به ظاهر ساده که تماشاگر را به طور کامل با روحیات و خصوصیات قهرمان فیلم آشنا میکند.
حجازی فر در موقعیت مهدی در نمایش سلحشوری قهرمان فیلم افراط نکرده و این یکی از برگهای برنده اصلی فیلم است. حجازی فر و فیلمنامه نویس با تجربهاش ابراهیم امینی که از نقش تعدیل کننده طنز در فیلم آگاه بودند توانستند از این حربه برای تغییر فضای فیلم استفاده کنند. سکانسی که یکی از اعضای گردان عاشورا با تمام وجود شعار میدهد و مهدی باکری با متانت از او میخواهد کمی آرام باشد یکی از مصادیق استفاده درخشان از طنز است. بازی حجازی فر و ژیلا شاهی از دیگر نقاط قوت فیلم هستند.
بازی کنترل شده این دو بازیگر که لحظات عاطفی فیلم را با کمترین اغراق بازی کردهاند باعث شده تا تماشاگر این شخصیتها را باور کند و دوست داشته باشد. اما یک نکته را هم نباید فراموش کرد، موقعیت مهدی در دوران برهوت سینمای جنگ ایران ساخته شد و مورد توجه قرار گرفت. نباید درباره جایگاه فیلم اغراق کرد و مانند مسعود فراستی آن را یک شاهکار نامید. موقعیت مهدی فیلمی است شاعرانه که لحظات خوبی دارد. فیلمی صمیمی و دوست داشتنی که توانسته چهرهای ملموس از مهدی باکری نمایش دهد.


